Trong tất cả các bộ môn cờ thì cách chơi cờ tướng luôn có sức cuốn hút đặc biệt đối với người chơi lẫn những người theo dõi xung quanh. Nếu bạn là dân mới nhập môn cờ tướng, hay muốn tìm theo bí quyết giành chiến thắng thì hãy theo chân chúng tôi hết bài viết này nhé!
Giới thiệu chung về bộ môn cờ tướng
Cờ tướng là một trong những lựa chọn thư giãn, giải trí hàng đầu của phái mạnh ở từ tuổi trung niên trở lên. Đây còn là một nét đẹp trong văn hóa truyền thống của người Châu Á, đặc biệt là người Việt. Và bộ môn cờ tướng cũng là một trong các loại hình thi đấu được yêu thích tại nhiều nước trên thế giới.
Mỗi nước đi trong cờ tướng đều thể hiện sự mạnh mẽ trong tính cách của người chơi. Bởi nó thể hiện lối tư duy cũng như trí tuệ của mỗi người để cố gắng giành chiến thắng. Mỗi ván cờ sẽ được bắt đầu giữa hai người, mỗi bên sẽ chọn cầm quân trắng hoặc quân đen. Ở một số nơi sẽ sử dụng màu đỏ thay cho màu trắng và màu xanh lục thay cho màu đen.
Bàn cờ tướng và các quân cờ
Cách chơi cờ tướng như thế nào được rất nhiều người quan tâm, trên thực tế việc chơi cờ không quá khó. Để đi sâu tìm hiểu thì đầu tiên bạn cần phải biết về bàn cờ tướng cũng những quân cờ, cụ thể như sau:
Mô tả bàn cờ tướng
Nếu nhìn sơ thì bạn sẽ thấy bàn cờ tướng có hình vuông như thực tế đó là lại hình chữ nhật được tạo thành từ 9 đường kẻ dọc và 10 đường kẻ ngang. Hai đường này cắt nhau tạo thành góc vuông 90 độ. Ngoài ra còn có một khoảng trống trên bàn cờ được gọi là sông (hay hà) nằm ngang giữa, chia bàn cờ thành hai phần đối xứng bằng nhau.
Mỗi bên còn có một cung Tướng hình vuông (còn gọi là Cửu cung) do 4 ô hợp thành được tạo bởi các đường dọc 4, 5, 6 kể từ đường ngang cuối của mỗi bên. Và trong 4 ô này sẽ có vẽ hai đường chéo xuyên qua.
Mô tả các quân cờ trên bàn cờ tướng
Khi quan sát từ phía chính diện, phía dưới sẽ là quân Trắng (hoặc Đỏ), phía trên sẽ là quân Đen (hoặc Xanh lục). Tại các đường dọc của bên quân Trắng (Đỏ) thì được đánh số từ 1 đến 9 từ phải qua trái, còn màu đen (xanh lục) thì được đánh số ngược lại.
Cách chơi cờ tướng thì số quân cờ phải có đủ 32 quân, mỗi bên là 16 quân trắng (hoặc đỏ) và 16 quân đen (hoặc xanh lục). Tổng cổng bàn cờ tướng sẽ có 7 loại quân cờ được khắc chữ Hán với cách đi và giá trị hoàn toàn khác nhau.
- Tướng có 1 quân
- Sĩ có 2 quân
- Tượng có 2 quân
- Xe có 2 quân
- Pháo có 2 quân
- Mã có 2 quân
- Tốt có 5 quân
Hướng dẫn sắp xếp bàn cờ tướng
Như đã phân tích ở trên, trong cách chơi cờ tướng bàn cờ tướng sẽ có 9 đường kẻ dọc, có một khoảng trống ở giữa hai bên, có cửu cung. Chúng tôi sẽ hướng dẫn cách xếp một bên cờ, bạn sẽ căn cứ vào đó để xếp bên còn lại.
- Hàng đầu tiên, từ 9 đến 1: thứ tự của các quân cờ lần lượt là: xe – mã – tượng – sĩ – tướng và ngược lại (nghĩa là sĩ – tượng – mã – xe, nằm đối xứng nhau với các quân).
- Hàng thứ 3 sẽ là 2 quân pháo nằm ở vị trí đường kẻ dọc 2 và 8.
- Hàng thứ 4 là 5 quân tốt nằm ở đường kẻ dọc 1 – 3 – 5 – 7 và 9
Luật chơi và cách di chuyển các quân cờ
Mục đích cách chơi cờ tướng của người chơi là làm sao để chiếu bí hoặc bắt tướng của đối phương. Chúng ta sẽ dựa vào cách di chuyển các quân cờ trên những đường kẻ của bàn cờ theo đúng quy tắc.
Cách di chuyển các quân cờ
- Tướng: Đi từng ô một, ngang hoặc dọc đều được. Phạm vi di chuyển của tướng chỉ nằm trong Cửu cung.
- Sĩ: Đi xéo 1 ô mỗi nước và luôn phải ở trong cung như con Tướng.
- Tượng: Mỗi nước đi là đi chéo 2 ô. Tượng chỉ được phép di chuyển trong phạm vi của bên mình. Và nước đi của quân cờ Tượng sẽ không thực hiện được nếu có một quân cờ nằm chắn giữa đường.
- Xe: Với cách chơi cờ tướng thì con xe ngang hay dọc trên bàn cờ và bị quân khác cản đường.
- Mã: Mỗi nước đi là ngang 2 ô và dọc 1 ô (hay dọc 2 ô và ngang 1 ô). Nước đi này sẽ không thực hiện được trong trường hợp có một quân nằm bên cạnh và đường ngang 2 (hoặc đường dọc 2)
- Pháo: Đi ngang và dọc giống như quân xe nhưng nếu pháo muốn ăn quân thì phải nhảy qua đầu 1 quân nào đó rồi tới quân cần ăn.
- Tốt: Đi một ô mỗi nước. Trường hợp tốt chưa qua bên đối phương thì nước đi của quân cờ này chỉ có thể đi thẳng tiến. Khi đã qua sông thì tốt có thể đi ngang hoặc thẳng tiến với mỗi bước là 1 nước đi.
Luật chơi trong cách chơi cờ tướng
- Ăn quân: Khi quân di chuyển đến 1 vị trí giữ bởi quân đối phương thì quân chúng ta sẽ giữ vị trí này, còn quân đối phương bị loại khỏi bàn cờ.
- Chống Tướng là khi hai con tướng trên bàn không được nằm trên cùng 1 cột dọc mà không có quân cản nào ở giữa.
- Bạn cần nắm rõ nguyên tắc là không được chiếu tướng liên tục 10 lần trong 1 ván đấu.
Kết thúc trận đấu khi xảy ra một trong hai trường hợp sau:
- Chiếu bí: Là cách chơi cờ tướng chơi khi một bên thực hiện bắt tướng hoặc chiếu tướng mà bên đối thủ không có nước đi để đối phó lại.
- Hết nước đi: Nếu bên tới phiên đi nhưng không có nước đi hợp lệ thì bên đó sẽ bị thua.
- Nếu ván cờ kéo dài hơn 120 nước đi thì sẽ được tính là hòa.
- Mỗi lượt đánh của mỗi bên tối đa là 1 phút. Nếu hết thời gian này mà không đánh một quân nào thì người chơi sẽ bị xử thua!
Chiến thuật chơi cờ tướng cơ bản
Sau khi đã biết được cách chơi cờ tướng bạn hãy tham khảo ngay những chiến thuật chơi hay như sau:
Phản công Mã
Phản công Mã còn được gọi là Phản cung Mã, Giáp pháo bình phong,… là chiến thuật phòng thủ khá nổi tiếng và được nhiều cờ thủ áp dụng. Nó sẽ giúp người chơi dễ dàng thay đổi thế trận, vừa giúp một quân cờ này bảo vệ quân cờ khác. Đây là cách dùng quân Pháo nằm ở giữa hai quân Mã.
Bình phong Mã
Thế cờ này tương tự như thế phản công mã, Bình phong Mã giúp tạo ra một thế trận cân bằng và ổn định. Thế nên chiến thuật này được áp dụng khá nhiều tại các trận thi đấu cờ tướng quốc tế.
Trong cách chơi cờ tướng này, hai Mã sẽ nắm giữ tốt trung tâm, hai Pháo bên cạnh sẽ làm nhiệm vụ bảo vệ Mã, tạo ra thế vừa phòng thủ, vừa tấn công vô cùng chắc chắn. Bên cạnh đó còn có quân Xe vừa có thể bảo vệ Pháo, vừa di chuyển để tấn công đối phương.
Chiến thuật chơi cờ tướng: thuận pháo
Thuận Pháo được thực hiện khi cả hai người chơi cùng nhắm vào Pháo đầu bằng cách hy sinh Tốt để thực hiện tấn Mã đuổi Pháo nhằm tạo ra cơ hội xuất quân tốt nhất. Với chiến thuật này, nếu bên nào nóng vội ăn ngay quân Tốt ở vị trí trung tâm của đối phương thì sẽ phạm vào nguyên tắc cấm kỵ trong Cờ Tướng.
Chiến thuật Nghịch Pháo
Vẫn là dùng pháo nhưng cách chơi cờ tướng lại dùng quân pháo ở hai bên khác nhau. Cách đi này sẽ nhanh chóng tạo ra kết quả cho thế cờ thắng hoặc thua chứ không có hòa cờ với những thế tấn công gay gắt.
Bán đồ nghịch Pháo
Đây là cách chơi cờ tướng được biến tấu từ cách đánh pháo đầu, tuy nhìn có vẻ chậm rãi, thong dong nhưng lại tạo ra thế phản công và dọa quân Xe của đối phương. Để thực hiện chiến thuật này thì bạn phải có sự tính toán chính xác.
Khi bên hậu không thể dùng nghịch Pháo hay thuận Pháo để chống lại Pháo đầu thì sẽ phong Mã lên giữ và thực hiện đẩy Pháo qua sông, dọa quân Xe đối phương. Sau cùng là dùng thuận Pháo hay nghịch Pháo đầu để tìm ra thế phản công.
Pháo điệp
Pháo điệp là cách chơi cờ tướng sẽ giúp che đi hướng triển khai quân của người chơi. Bạn có thể sử dụng Pháo bên trái, hoặc bên phải tấn một ô để giữ Tốt đầu nhằm làm cho đối thủ khó dự đoán các nước đi của mình.
Quy Pháo bối
Chiến thuật này chủ yếu dùng để phòng thủ, là cách thức dùng quân Xe để bảo vệ quân Pháo. Cách chơi cờ tướng này sẽ giúp Pháo truy đuổi, lùa các quân tấn công đối phương.
Thiên phong Pháo
Nếu quy Pháo bối là sử dụng Xe để bảo vệ cho Pháo thì thiên phong Pháo lại để quân Xe lên trước để thực hiện kéo Pháo về cùng với chiến thuật tấn công từ xa. Ưu điểm của cách chơi cờ tướng này là tạo ra phạm vi hoạt động rộng và giúp quân Xe ít chịu sự uy hiếp.
Thiết hoạt xa
Đây là thế cờ mở đầu cho một cuộc chơi “tàn sát” với cách chấp nhận hy sinh Mã để tranh tiên, chủ động tốc tiến. Do đánh nhanh, thắng nhanh, ít tạo cảm giác phấn khích khi chơi nên ít được các cờ thủ áp dụng.
Uyên ương Pháo
Uyên ương Pháo còn được gọi là “Tây Tạng quyền” do bởi nguồn gốc xuất phát từ Tây tạng. Bạn thực hiện bằng cách tấn Xe hai nước để Pháo để ép quân Xe của đối thủ không thể đi tiếp. Bên cạnh đó, chúng ta còn phải kết hợp cùng với việc Sỹ, Tượng để tạo ra thế phòng thủ chống lại Pháo đầu. Tại hầu hết các giải đấu chuyên nghiệp trên thế giới đều sử dụng lối chơi này.
Kinh nghiệm chơi cờ tướng
- Bạn nên áp dụng đa dạng các cách chơi cờ tướng để tìm hiểu rõ hơn về các điểm mạnh yếu trong lối chơi. Từ đó sẽ chọn cho mình những lối chơi tốt nhất.
- Trong mỗi nước đi, bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng để không bị rơi vào bẫy của đối phương.
- Khi chưa triển khai đủ lực lượng, có sự phòng thủ tốt thì không nên thực hiện tấn công đối phương
- Tận dụng tốt các nước đi của Sĩ, mã, tượng bởi đây là ba quân cờ then chốt nhất của bộ môn cờ tướng
Lời kết
Trên đây là tổng hợp cách chơi cờ tướng mà chúng tôi đã chọn lọc từ nguồn tin đáng cậy. Hy vọng với những chia sẻ của bài viết sẽ giúp bạn thêm phần tự tin khi nhập môn cờ tướng!
