Trong tất cả các bộ môn để thi đấu tại Thế vận hội Olympic và các cuộc thi đấu thể thao quốc tế khác, đấu kiếm có lẽ là khó nhất và cũng đòi hỏi rất nhiều lòng dũng cảm, sức mạnh và sự quyết tâm. Hãy cùng tìm hiểu môn thể thao đầy hấp dẫn hiện nay qua bài viết dưới đây.
Giới thiệu về bộ môn đấu kiếm
Đấu kiếm bắt nguồn từ những trận chiến của con người kéo dài hàng thế kỷ. Các nguyên tắc cơ bản của môn thể thao được thiết lập vào cuối thế kỷ 17 ở Pháp. Vào thế kỷ 18 và 19, môn thể thao lan sang các nước châu Âu.
Quy định về trang phục được thiết lập vào nửa sau của thế kỷ 19. Ngày nay, môn thể thao chiến đấu trực tiếp bằng kiếm, gồm 3 môn thi đấu: kiếm liễu (foil), kiếm ba cạnh (épée), kiếm chém (saber).
Đấu kiếm được đưa vào hệ thống thi đấu Olympic từ năm 1896 tại Thế vận hội đầu tiên ở Athens (Hy Lạp). Mãi đến năm 1924, các vận động viên nữ mới được thi đấu như vận động viên nam.
Đấu kiếm là một trong 9 môn thể thao “kinh điển” của Thế vận hội, được đưa vào chương trình thi đấu kể từ Thế vận hội Olympic đầu tiên năm 1896 tại Athens (Hy Lạp). 9 môn thể thao: Điền kinh, Bơi lội, đấu kiếm, Thể dục dụng cụ, Bắn súng, Đạp xe, Quần vợt, Cử tạ, Đấu vật.
Đấu kiếm là môn thể thao xuất hiện trong Olympic
Ngày nay đấu kiếm là môn thể thao thi đấu trong chương trình Olympic. Hai đấu sĩ thi đấu (hay còn gọi là kiếm sĩ) sẽ mặc bộ đồ bảo hộ màu trắng, sử dụng kiếm gồm ba loại: kiếm ba loại, kiếm chém, kiếm để đâm vào các bộ phận của đối thủ. Môn thể thao có nguồn gốc là một môn thể thao dành cho giới quý tộc Pháp vào thế kỷ 15.
Các kiếm sĩ được bảo vệ rất nghiêm ngặt, họ mặc áo bảo hộ dày, găng tay, ủng và mũ bảo hiểm che kín mặt. Có một dây kéo sau lưng của kiếm sĩ. Khi chơi trò chơi này, người chơi phải tuân thủ quy định đeo khẩu trang và găng tay chuyên dụng để bảo vệ ống và tay, áo khoác và áo giáp phải có đai sau lưng, bảo vệ nách (plastron).
Người chơi đấu kiếm sử dụng kiếm không có lưỡi, kiếm tròn có đường kính từ 5-8mm nên việc đâm vào người sẽ không gây thương tích. Ở Việt Nam, đấu kiếm không phải là môn thể thao phổ biến, ít phổ biến ở Việt Nam và không có nhiều người tập luyện môn thể thao này. Môn thể thao đòi hỏi người chơi phải khéo léo, phản xạ nhanh, tính toán để có số điểm tối đa.
Đấu kiếm có điểm gì đặc biệt?
Đấu kiếm tưởng chừng như “nguy hiểm” nhưng thực tế khi tham gia môn thể thao này, bạn sẽ cảm thấy đây là một môn thể thao khá an toàn. Vì những lý do sau đây:
- Các kiếm thủ tham gia sẽ được trang bị đầy đủ đồ bảo hộ như áo, mũ, găng tay,… để bảo vệ cơ thể.
- Thanh kiếm được sử dụng sẽ không có lưỡi tròn với đường kính 5-8mm. Do đó, khi bị đánh sẽ không bị thương.
- Sẽ có chip trong áo vest của kiếm sĩ. Do đó, khi chạm kiếm, máy sẽ phát tín hiệu cho điểm.
Đối với một kiếm sĩ để có thể thi đấu trong các môn thể thao, cần ít nhất 36 tháng huấn luyện ổn định. Môn thể thao không chỉ đòi hỏi sự nhanh nhẹn, sức bền mà còn cần rất nhiều sự tập trung tinh thần.
Các loại vũ khí thường dùng nhất hiện nay
Trong đấu kiếm, sẽ có 3 loại vũ khí được kiếm sĩ sử dụng trong cuộc thi, đó là:
Kiếm Liễu
Liễu kiếm làm bằng thép, nặng khoảng 500g. Lưỡi kiếm tròn và mỏng nên khi vung kiếm sẽ mềm mại như “lá liễu”. Kiếm khách phải mặc giáp điện ở vùng ngực để khi kiếm chạm vào vùng ngực thì đèn sẽ nháy sáng, trọng tài sẽ căn cứ vào đó cho điểm. Lưỡi liễu tấn công đối thủ bằng “đầu ruồi” của kiếm.
Lưỡi liễu có cấu tạo đầu ruồi chịu 0,5kg áp lực nên chỉ cần đâm nhẹ vào vùng hợp lệ là đèn sẽ lóe sáng, cây liễu hấp dẫn bởi “vẻ đẹp điên cuồng” của nó. Mục tiêu tấn công của liễu kiếm chỉ ở vùng ngực, khu vực chịu sát thương cao nhất trong đấu kiếm.
Đấu kiếm bằng kiếm chém
Kiếm chém nặng khoảng 500g, có lưỡi to và dẹt hơn 2 loại kiếm còn lại nên không mềm mại bằng. Ngoài đầu ruồi, kiếm còn có thể dùng lưỡi để đâm ngang, dọc … miễn là đâm trúng ngực đối thủ. Mục tiêu của cú đánh kiếm là phần trên cơ thể, cánh tay và đầu (theo cách chiến đấu của ngựa thời cổ đại).
Kiếm 3 cạnh
Kiếm ba cạnh tương tự như kiếm liễu nhưng nặng hơn, khoảng 800g. Kiếm sĩ dùng Kiếm ba cạnh tấn công đối thủ bằng “đầu ruồi” của kiếm. Do tính điểm toàn thân nên vận động viên đấu kiếm không cần trang bị áo giáp ngực. Riêng ở nội dung kiếm 3 cạnh, nếu 2 VĐV thực hiện đâm thành công thì cả 2 sẽ được tính điểm.
Trang phục sử dụng cho người chơi đấu kiếm
Hai kiếm sĩ, mặc áo giáp trắng, sử dụng các loại kiếm tương ứng cho mỗi cuộc thi kiếm, kiếm ba lưỡi và kiếm chém để đâm (chém) các bộ phận được chỉ định trên cơ thể của đối thủ. chẳng hạn như ngực, đầu, cánh tay hoặc toàn bộ cơ thể.
Trong áo giáp có gắn chip điều khiển để tự động tính điểm và khi kiếm thủ đánh đối thủ, máy sẽ phát tín hiệu để tính điểm. Các vận động viên đấu kiếm được bảo vệ rất chặt chẽ với áo giáp bảo hộ dày, găng tay, ủng và mũ bảo hiểm che kín mặt. Riêng phụ nữ có thêm áo giáp bảo vệ ngực.
Thiết bị chấm điểm tự động là một mạch 12V, giúp kiếm sĩ và giám khảo đánh giá các cú đâm. Khi thiết bị này hiển thị màu xanh / đỏ, vết đâm được ghi. Ngược lại, đèn trắng có nghĩa là cú đâm đã vào vùng đánh không hợp lệ.
Luật thi đấu cần nhớ trong đấu kiếm
Các kiếm sĩ trước khi bước vào trận đấu “sinh tử” phải chào đối thủ (và cả trọng tài lẫn khán giả) để thể hiện sự tôn trọng đối thủ và thể hiện sự cao thượng. Bất kỳ ai không tuân theo quy trình này có thể bị loại khỏi trò chơi.
Mỗi trận đấu kiếm (cá nhân) kéo dài trong 3 hiệp, mỗi hiệp 3 phút, nghỉ 1 phút. Kiếm sĩ chiến thắng là người đầu tiên thực hiện được 15 lần đâm hợp lệ hoặc người có nhiều lần đâm hợp lệ hơn vào cuối trận đấu.
Trong trường hợp hòa, hai bên sẽ thi đấu hiệp phụ 1 phút, người chiến thắng là người có cú đâm hợp lệ đầu tiên. Luật “cành vàng”: là trường hợp hết giờ thi đấu mà điểm số của 2 bên bằng nhau thì trọng tài sẽ áp dụng luật cành vàng: bốc thăm ưu tiên cho 1 trong 2 vận động viên bằng cách bấm đèn ghi điểm của đấu thủ.
Các vận động viên đấu kiếm dừng đèn cho vận động viên nào thì vận động viên đó được quyền ưu tiên, trong 1 phút, ai ghi bàn trước sẽ thắng cuộc. Nếu sau 1 phút, không có mũi tên nào bắn trúng đích từ 2 kiếm sĩ thì phần thắng thuộc về vận động viên được ưu tiên.
Các quốc gia có thành tích tốt trên thế giới
Đấu kiếm quả thực là một môn thể thao chưa thực sự được đón nhận cho đến ngày nay. Tuy nhiên, thành tích cũng như sự độc đáo của các kiếm thủ đã giúp mang về vinh quang cho đất nước. Vậy hãy cùng tìm hiểu danh sách 10 quốc gia tốt nhất hiện nay:
Trung Quốc – quốc gia có thành tích đấu kiếm xuất sắc
Trung Quốc lần đầu tiên cử các vận động viên đến Thế vận hội vào năm 1984. Kể từ đó, họ đã giành được bốn huy chương vàng, bảy giải bạc và ba giải đồng. Họ đã giành được nhiều huy chương ở cả ba hạng mục.
Ba Lan – đất nước làm nên điều kỳ diệu ở môn đấu kiếm
Ba Lan lần đầu tiên cử các vận động viên tham dự Thế vận hội vào năm 1921. Họ đã mang về tổng cộng 22 huy chương Olympic cực kỳ danh giá: 4 vàng, 9 bạc và 9 vàng. Các nữ vận động viên Ba Lan chỉ có thể mang về nhà 3 huy chương cho mỗi thí sinh và giải đồng đội. Tuy nhiên, các nam vận động viên đều giành chiến thắng ở cả 3 giải đấu gồm cá nhân và đồng đội.
Cộng hòa Cuba
Cuba lần đầu tiên cử các vận động viên đến Thế vận hội vào năm 1900. Tuy nhiên, các vận động viên của họ không thường xuyên tham gia giải đấu trong nhiều năm. Họ đã giành chiến thắng và có được 5 vàng, 5 bạc và 6 đồng. Tổng cộng, họ đã mang về cho mình 16 huy chương. Những huy chương đó đều đến từ các vận động viên nam trong ba giải đấu kiếm– cả cá nhân và đồng đội.
Nước Đức
Cộng hòa Liên bang Đức lần đầu tiên cử các vận động viên đến Thế vận hội vào năm 1900. Kể từ đó, họ đã giành được 6 huy chương vàng, 8 huy chương bạc và 11 giải đồng – tổng cộng là 25 huy chương.
Đức cùng với Ý đã tuyên bố rằng đấu kiếm hiện đại đã ra đời ở đất nước của họ. Họ đã giành được rất nhiều huy chương ở cả 3 nội dung kể cả thành tích cá nhân và đồng đội, đây là một thành tích rất đáng nể.
Tây Đức
Tây Đức tham gia với tư cách là một phần của Đức từ năm 1896 đến năm 1964 và từ năm 1992 đến nay. Tuy nhiên, trong suốt 24 năm thi đấu chung, phía Tây Đức đã thành lập đội đấu kiếm của riêng mình.
Họ lần đầu tiên thi tại Thế vận hội vào năm 1968 và ở đó họ đã giành được tổng cộng 16 huy chương. Họ đánh bại đội tuyển Đức tới 6 bậc với vỏn vẹn 1 huy chương vàng. Họ đã giành được tổng cộng 7 vàng, 8 bạc và 1 đồng.
Những điều cần chú ý khi tham gia chơi đấu kiếm
Đấu kiếm là một môn thể thao tấn công và phòng thủ, nên sự cân bằng là chìa khóa để các kiếm thủ thành công. Không giống như các môn thể thao có tính chu kỳ như chạy và chèo thuyền. Đấu kiếm đòi hỏi toàn bộ cơ thể phải di chuyển, buộc tay và chân phải hoạt động hài hòa.
Môn thể thao yêu cầu sử dụng nhiều động tác để chống lại, làm chệch hướng các đòn tấn công của đối thủ. Nghệ thuật đấu kiếm đòi hỏi các động tác phản ứng nhanh để chống đỡ các đòn tấn công từ đối thủ. Đồng thời, đấu sĩ cũng cần dồn đối phương vào thế thủ.
Lời kết
Trên đây là tổng hợp những thông tin, kiến thức cơ bản về đấu kiếm cho bạn đọc. Hi vọng những thông tin hữu ích trên giúp bạn hiểu rõ hơn về môn thể thao có tính đối kháng mạnh cũng như đòi hỏi cao về trí não và sự nhanh nhẹn này.
